Grzywna orzekana na podstawie art. 71§ 1 k. k., a zarządzenie wykonania kary.

Kancelaria Prawnicza - Olkusz, Dąbrowa Górnicza, Miechów.

 W niniejszym wpisie przedstawiamy grzywnę orzekaną na podstawie art. 71§ 1 k. k., a zarządzenie wykonania kary.

Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym – paragraf  2 art. 71 kodeksu karnego brzmi następująco :

§2. W razie zarządzenia wykonania kary grzywna orzeczona na podstawie § 1 nie podlega wykonaniu; kara pozbawienia wolności ulega skróceniu o okres odpowiadający połowie liczby uiszczonych stawek dziennych grzywny z zaokrągleniem w górę do pełnego dnia.

W razie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczona grzywna na podstawie omawianego przepisu nie podlega wykonaniu

                 A więc w razie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczona grzywna na podstawie omawianego przepisu nie podlega wykonaniu, w tym wypadku kara pozbawienia wolności ulega skróceniu o okres odpowiadający liczbie uiszczonych stawek dziennych z zaokrągleniem do pełnego dnia. Wspomnieć należy, że w doktrynie pojawiły się wątpliwości co do proporcji przeliczenia stawek dziennych na dni pozbawienia wolności[1].

W razie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności (art. 75 par. 1-3 k. k.) kara grzywna orzeczona na podstawie art. 71 par. 1 k. k. nie ulega wykonaniu

                 W razie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności (art. 75 par. 1-3 k. k.) kara grzywna orzeczona na podstawie art. 71 par. 1 k. k. nie ulega wykonaniu. Innymi słowy, orzeczona obok warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności na innej podstawie kara grzywny wykonaniu podlega. Nie ma ona charakteru akcesoryjnego , w odróżnieniu od tej orzeczonej na podstawie art. 71 par. 1 k. k., ponieważ jej byt nie zależy od warunkowego zawieszenia wykonania kary, bo jedynie zastosowanie tej instytucji stwarza podstawy dla jej wymiaru. Z tego względu wywodzi się brak podstawy do wykonania kary grzywny, gdy następuje zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej[2].

Orzeczona, w okresie próby,  na podstawie art. 71 par. 1 k. k., grzywna podlega wykonaniu tak jak każda kara grzywny

                 Orzeczona, w okresie próby,  na podstawie art. 71 par. 1 k. k., grzywna podlega wykonaniu tak jak każda kara grzywny. Natomiast jeżeli jest już  w części wykonana, a zachodzi zarządzenie wykonania kary pozbawienia wolności,  z powodu akcesoryjności tej grzywny powstaje problem, jak postąpić z tą wykonaną częścią: czy zwrócić ją skazanemu, czy zaliczyć ją na poczet kary pozbawienia wolności, do wykonywania której właśnie przystąpiono, czy też przeznaczyć ją na jakiś inny cel (np. społeczny). W kodeksie karnym z 1997 r. wybrano wariant drugi i wydaje się on być „modelowo” najtrafniejszy, ponieważ nadal utrzymana jest akcesoryjna wieź grzywny orzekanej w trybie art. 71 K. K. z zawieszoną (aktualnie „odwieszoną”)  karą pozbawienia wolności[3].

                 Przed nowelizacją z dnia 20 lutego 2015 r. zasady zaliczenia wykonanej kary grzywny na poczet wykonywanej kary pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności były proste a więc jeśli część kary grzywny została wykonana przez uiszczenie kwoty odpowiadającej określonej liczbie stawek dziennych, wtedy kara pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności ulegała skróceniu o liczbę uiszczonych stawek (z zaokrągleniem w górę do pełnego dnia). Innymi słowy, oznaczało to , że jeśli skazany uiścił kwotę, w której umieszczono określona liczbę pełnych stawek dziennych i kwotę będącą tylko jej częścią, to niniejsza część była zaliczona jako pełny dzień pozbawienia wolności[4].

                 Zasady zaliczenia w wyniku nowelizacji z 2015 r. zostały istotnie zaostrzone, ponieważ aktualnie kara pozbawienia wolności ulega skróceniu tylko o połowę uiszczonych stawek dziennych. Została zachowana zasada zaokrąglenia w górę do pełnego dnia. W równej mierze zasada ta dotyczy sytuacji, w której określona kwota została dobrowolnie uiszczona przez skazanego lub także ściągnięta w drodze egzekucji (art. 44 § 2 K. K. W.)[5]

Przeliczenia stawek dziennych na dni pozbawienia wolności    

                 Powracając do wątpliwości co do proporcji przeliczenia stawek dziennych na dni pozbawienia wolności, zgodnie z obwiązującym (dominującym) poglądem brak jest jasnych przeliczników pozwalających ustalić okres podlegający skróceniu, wobec tego analogicznie należy stosować zasady przewidziane w innych przypadkach (np. art. 46§2 K.K.W., art. 4 §3, art. 63§2 KK).  Według tych zasad na poczet 1 dnia kary pozbawienia wolności zalicza się 2 stawki dzienne.  Wadą tego rozwiązania jest to , że występująca w nim interpretacja nosi cechy analogii na niekorzyść sprawcy[6].

 Pogląd dominujący w orzecznictwie Sądu Najwyższego  

                 Zgodnie z innym poglądem, dominującym w orzecznictwie Sądu Najwyższego, wykładnia językowa paragrafu 2 art. 71 k. k. nakierowuje do jednoznacznego wniosku, iż liczba dni kary pozbawienia wolności, której wykonanie zarządzono, powinna zostać skrócona o taką samą liczbę uiszczonych stawek dziennych grzywny (zob. wyr SN z 13.11.2008r., IV KK 366/08, OSNKW 2008, Nr 11, poz. 2272). Wobec tego, ulega ona skróceniu o liczbę dni równą liczbie uiszczonych stawek dziennych grzywny (zob. uchw. SN z 20.09.2007 r., I KZP 27/07, OSNKW 2007, Nr 11, poz. 76), a więc jedna stawka dzienna grzywny równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności[7].

Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia Olkusz

Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia, Adwokat, Radca Prawny, prawnik prowadzi sprawy o warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności.

W kwestiach związanych z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia zaprasza do Oddziałów w Miechowie, Dąbrowie Górniczej, w Olkuszu.


[1]      S. Hypś (w:) A. Grześkowiak, K. Wiak (red.), Kodeks karny Komentarz, Warszawa 2017, s. 489-490.

[2]      A. Zoll (red.) (w:) A. Zoll, Kodeks Karny Komentarz Lex, T.1., Komentarz do art 1- 116 k. k., Warszawa 2012  s. 959-960

[3]      R. A. Stefański, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2017, s. 529-530

[4]      Ibidem, Kodeks Karny. Komentarz, …, s. 530

[5]      Ibidem, Kodeks Karny. Komentarz, …, s. 530

[6]      S. Hypś (w:) A. Grześkowiak, K. Wiak (red.), Kodeks Karny. Komentarz, Warszawa 2017, s. 490

[7]      G. Łabuda (w:) Giezek (red.), Kodeks karny, s. 516-517