Majątek wspólny, wspólność ustawowa, dorobek – różnice terminologiczne
W niniejszym wpisie przedstawimy ogólne informacje dotyczące wspólności ustawowej, majątku wspólnego, dorobku. Przedstawiamy również wzór wniosku o zezwolenie na sprzedaż nieruchomości.
Wspólność ustawowa
Wspólność ustawowa zawiera majątek wspólny. Jednak nie znaczy to, iż pojęcia te są tożsame. Wspólność ustawowa małżeńska istnieje niezależnie czy małżonkowie zgromadzili majątek wspólny, czy nie. Substancja majątkowa nie jest potrzebna do jej powstania i istnienia.
Wspólność majątkowa reguluje stosunki majątkowe odnoszące się do majątku wspólnego małżonków, lecz nie tylko.
Ustrój wspólności majątkowej odnosi się do trzech mas majątkowych :
1) majątku wspólnego
2) majątku osobistego męża
3) majątku osobistego żony
Wspólność ustawowa jest jednym z reżimów prawnych preferowanym przez ustawę, któremu małżonkowie poddają pod ocenę swe majątkowe stosunki. Preferencja ta wynika z tego, iż powstaje ona z mocy prawa, z chwilą zawarcia związku małżeńskiego, chyba że małżonkowie poprzez umowę majątkową zawartą w formie aktu notarialnego nie przyjmą innych zasad określające ich majątkowe stosunki.
Małżonkowie przyjmując inne zasady mogą :
- rozszerzyć lub ograniczyć wspólność ustawową
- ustanowić system rozdzielczości majątkowej z wyrównaniem dorobków (art. 47 § 1 K.R.O.[1])
Zgodnie z art. 47 K.R.O
- Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.
§ 2. Umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej.
Pojęcie majątku wspólnego
Definiując pojęcie majątku wspólnego ustawodawca zrezygnował z pojęcia dorobku, które dotychczas było synonimem majątku wspólnego (choć nie bez zastrzeżeń).
Przedmiotowa rezygnacja jest podyktowana względami dwojakiej natury. Po pierwsze definicja majątku wspólnego sprawia zbędnym posługiwanie się pojęciem, którego zakres znaczeniowy pokrywa się z pojęciem majątku wspólnego, co sprawiło, że ustawodawca uchylił przepis art. 32 K.R.O. Po drugie, wiąże się to z wprowadzeniem do porządku prawnego nowego małżeńskiego ustroju majątkowego – rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobku, Pojęcie „dorobek” otrzymało zupełnie nowe znaczenie. Dorobkiem małżonków (każdego z nich) jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu umowy majątkowej (art. 51³ § 1 K. R. O)[2].
Poniżej wzór Wniosku o zezwolenie na sprzedaż nieruchomości
………………………., dnia……………….r.
Sąd Rejonowy
w…………….
..… Wydział Rodzinny i Nieletnich
Wnioskodawca : ………………………., zam. ……………………… (kod pocztowy), ul………………….
Uczestniczka postępowania :…………….., zam. …………………….. (kod pocztowy), ul. ………………………
Wniosek o zezwolenie na sprzedaż nieruchomości
Wnioskodawca wnosi o:
- Zezwolenie …………………., urodzonemu dnia ………….. r., w ………………., synowi …………………., na sprzedaż nieruchomości lokalowej położonej w ………………….ul. ………………, nr ……………, dla której Sąd Rejonowy w ……………….. Wydział Ksiąg Wieczystych w ……………………. Prowadzi Księgę Wieczystą Kw nr ……………………, stanowiącej majątek wspólny wnioskodawcy oraz uczestniczki postępowania ………………….. .
Uzasadnienie
Strony są małżeństwem od 5 lat. Z tegoż związku urodził się w dniu ….. syn ……………….., który zamierza studiować na jednej z uczelni W Holandii, a jego zdolności i dotychczasowe osiągnięcia to uzasadniają. Bieżące dochody rodziców w łącznej wysokości …… nie są wystarczające do opłacenia czesnego (semestrów), wynoszącego za cały rok kwotę ……. . Wnioskodawca zaproponowała żonie sprzedaż na ten cel, pochodzącej ze spadku po ……, zmarłej…………….., wskazanej powyżej nieruchomości lokalowej, a która dotychczas była wynajmowana przez małżonków. Żona jednak sprzeciwiła się propozycji wnioskodawcy. Uważając, że w Polsce są też renomowane uczelnie, nie uwzględniając potrzeb dziecka oraz tego iż podstawowym obowiązkiem rodziców jest przygotować dziecko do samodzielnego życia odpowiednio do jego uzdolnień. Sprzedaż przedmiotowego lokalu nie wpłynie na pogorszenie jakości życia małżonków, ponieważ w wystarczającym stopniu jakość tę zabezpieczają bieżące dochody małżonków. Nie wpłynie również na pogorszenie warunków mieszkaniowych, ponieważ strony zamieszkują w luksusowym urządzonym domu jednorodzinnym, który stanowi ich majątek wspólny.
………………………
Załączniki :
– Odpis skrócony aktu małżeństwa
-Odpis skrócony aktu urodzenia dziecka
– Zaświadczenie o wysokości czesnego
– Zaświadczenie o dochodach
– Odpis z Księgi wieczystej
– Odpis wniosku
Autorzy : Grzegorz Majewski, Paweł Majewski
Adwokat, Prawnicy, Radca Prawny Olkusz
Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia, Adwokat, Prawnik, Radca Prawny prowadzi sprawy o zarząd majątkiem wspólnym. Prowadzimy wiele innych spraw.
Jeśli mają Państwo jakiekolwiek wątpliwość co do kwestii zarządu majątkiem wspólnym to pomożemy.
Zapraszamy do naszych oddziałów !
Udzielimy pomocy prawnej w oddziałach Kancelarii Prawnej Prawnicy Bracia tj. w Olkuszu, Miechowie, Dąbrowie Górniczej. Zapraszamy do kontaktu w celu umówienia się na konsultacje prawne!
[1] Zob. J. Ignaczewski, Małżeńskie Prawo majątkowe, Warszawa 2020, s. 30
[2] Ibidem, , Małżeńskie Prawo majątkowe, Warszawa 2020, s. 30