Masa upadłości, ustalenie składu masy upadłości.

Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe[1] posługuje się zamiennie określeniem „mienie” lub majątek” „upadłego”. Uznaje się, iż oba te pojęcia należy jednak traktować jako ogół aktywów dłużnika z wyłączeniem jego praw osobistych, co ma uzasadnienie w tym, iż przedmiotowa masa upadłości ma służyć zaspokojeniu „wierzycieli”[2].

Artykuł 62 ustawy prawo upadłościowe określa nam skład masy upadłości. Na mocy tego przepisu obejmuje ona majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości a także nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego, z wyłączeniem określonym w art. 63- 67a pr. Upadłościowe[3].

Masa upadłości nie stanowi odrębnego podmiotu postępowania, a więc nie posiada osobowości prawnej ani zdolności prawnej[4], innymi słowy jest to określona masa majątkowa. W stosunku do tej masy upadły nie traci zdolności do czynności prawnych, natomiast czynności prawne podejmowane przez dłużnika w stosunku do składników masy upadłościowej będą, w ustalonych warunkach, bezskuteczne lub nieważne. Instytucja nieważności lub bezskuteczności względnej, która jest przewidziana w przepisach Prawa upadłościowego, pełni funkcję ochronną  masy upadłości, z zastrzeżeniem iż w postępowaniu upadłościowym pojęcie to w istocie oznacza ogół wierzycieli upadłego, ponieważ służy ona ich zaspokojeniu[5].

Ustalanie składu masy upadłości – Adwokat Dąbrowa Górnicza

W skład masy upadłości wchodzi majątek, który należy do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty w toku postępowania upadłościowego, co wynika z art. 61 ustawy prawo upadłościowe. Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 69 ust. 3 prawo upadłościowe domniemywa się, że rzeczy znajdujące się w posiadaniu upadłego w dniu ogłoszenia upadłości należą do majątku upadłego. Powyższe domniemanie jest domniemaniem wzruszalnym. Jednak wykazania, iż określony składnik majątkowy nie stanowi w swej istocie składnika masy upadłości dokonuje się w szczególnej procedurze[6].

Stosownie do art. 173 prawo upadłościowe syndyk obejmuje majątek upadłego. Obejmując go musi określić, co wchodzi w jego skład. Czyni to sporządzając spis inwentarza oraz spis należności, a więc określając skład masy upadłości (art. 69 ust. 1 pr. Upadłościowe).  

Spis inwentarza obejmuje :

  1. ruchomości,
  2. nieruchomości,
  3. środki pieniężne
  4. przysługujące upadłemu prawa majątkowe

Spis należności sporządza na podstawie ksiąg upadłego oraz dokumentów bezspornych (zob. art. 69 ust. 1 prawo upadłościowe).

Zgodnie z brzmieniem art. 306 Prawo upadłościowe, Po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa sędziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia upadłości. Plan likwidacyjny określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.

            Wszystkie składane przez syndyka spisy powinny być sporządzone w postaci elektronicznej, ponieważ podlegają one zamieszczeniu w rejestrze (zob. art. 69 ust. 1 prawo upadłościowe).

            Spis składników z różnorodnych powodów nieobjętych przez syndyka (np. ze względu na czasowe usunięcie danego przedmiotu spod władztwa upadłego) jest dodatkowym spisem. Mogą to być nieruchomości, ruchomości oraz środki pieniężne. W trakcie ich obejmowania albo uzyskiwania ich równowartości syndyk składa uzupełnienie spisu inwentarza. Podobnie syndyk postąpi w sytuacji ustalenia, że na skutek dokonania przez upadłego czynności bezskutecznych niektóre ze składników jego majątku nie zostały przez niego objęte[7].

Kancelaria Prawna – Adwokat Wożuczyn, Perespa Kolonia

Klientów z okolic między innymi: Perespa Kolonia, Wożuczyn, Hrubieszów, Tyszowce oraz Łaszczów serdecznie zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Prawną Prawnicy Bracia. Adwokat oferuje pomoc prawną między innymi z zakresu spraw cywilnych i upadłości konsumenckiej!

Autorzy : Grzegorz Majewski, Paweł Majewski

Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia prowadzi sprawy o upadłość konsumencką.


[1] Dz. U. 2020, poz. 1228

[2] Zob. szerzej na ten temat- pojęć oraz składu masy upadłości S. Gurgul, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2016, s. 161 i n.

[3] Zob. A. Machowska, Upadłość konsumencka, Warszawa 2020, s. 117

[4] F. Zedler, zauważa, iż brak podstaw prawnych do przyznawania masie upadłości takich przymiotów (w:) Prawo upadłościowe i naprawcze, Kraków 2003, s. 154

[5] Ibidem, Prawo upadłościowe. Prawo …, s. 132; S. Gurgul (w:) S. Gurgul, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Warszawa 2004, s. 161 i n.

[6] Ibidem, Upadłość konsumencka, Warszawa 2020, s. 118

[7] Ibidem, Upadłość konsumencka, Warszawa 2020, s. 119-120