Miejsce podpisu – Testament zwykły

W niniejszym wpisie przedstawimy  informacje dotyczące miejsca podpisu testamentu zwykłego.

Miejsce podpisu

Ustawa Kodeks Cywilny nie wskazuje, w jakim miejscu testamentu powinien być umiejscowiony podpis testatora.

Funkcje jakie spełnia podpis pozwalają przyjąć, iż powinien on być złożony pod dokonanym rozporządzeniem spadkodawcy (ów pogląd dominuje w doktrynie)[1].

Orzecznictwo Sądu Najwyższego

Powyższe stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 5 czerwca 992 r., III CZP 41/92[2] stwierdzając iż podpis spadkodawcy w testamencie własnoręcznym powinien być pod rygorem nieważności złożony pod pismem, które zawiera rozrządzenia na wypadek śmierci.

Zamieszczenie podpisu w innym miejscu

W przypadku zamieszczenia podpisu w innym miejscu testament jest ważny wyłącznie wówczas, gdy związek podpisu z treścią rozrządzenia spadkodawcy jest oczywisty[3].

Złożenie podpisu przed tekstem testamentu

Sąd Najwyższy uznał, iż nie jest wyłączone istnienie więzi przestrzennej a także intelektualnej między podpisem a treścią testamentu w przypadku złożenia przez testatora wyraźnie wyodrębnionego podpisu bezpośrednio przed tekstem rozrządzenia spadkodawcy[4].

W orzecznictwie Sądu Najwyższego prezentowane jest także rygorystyczne stanowisko, zgodnie z którym podpis nie może znajdować się na początku testamentu, w tekście lub na marginesie pisma, chyba że nie jest wyłącznie wymienieniem osoby testatora, ale pełni funkcję podpisu oraz został umieszczony pod treścią rozrządzenia testatora, a nie przed nią[5].

Podpis złożony na kopercie

Podpis złożony na kopercie, w której spadkodawca umieścił niepodpisaną kartkę ze swymi rozrządzeniami nie spełnia wymagań formalnych.

Uznanie za nowy testament

Rozrządzenia spadkodawcy umiejscowione poniżej podpisu są nieważne. Uznać je należ za nowy testament. Aczkolwiek do swej ważności potrzebują ponownego złożenia podpisu, a także w zasadzie ponownego opatrzenia datą[6].

Podpis testamentu w formie listu

W przypadku gdy testament zawarty jest w liście spadkodawcy to zgodnie z orzecznictwem wystarczy umiejscowienie podpisu wyłącznie pod całym listem.

Pomoc Prawna Miechów, Dąbrowa Górnicza, Olkusz

Autorzy : Grzegorz Majewski, Paweł Majewski

Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia, Adwokat, Prawnik, Radca Prawny  prowadzi sprawy o otwarcie i ogłoszenie testamentu. Prowadzimy sprawy spadkowe oraz wiele innych.

Jeśli mają Państwo jakiekolwiek wątpliwość co do właściwej formy testamentu to pomożemy. Zachęcamy do kontaktu, aby dowiedzieć się więcej. Prawnicy, Adwokat, Radca Prawny udzielą Państwu szczegółowych odpowiedzi na zaistniałe pytania. Przyjmujemy zarówno na konsultacjach prawnych w jednej z Kancelarii Prawnych w Miechowie, Olkuszu, Dąbrowie Górniczej, Perespa-Kolonia, a także zapewniamy konsultacje prawne online!

Zapraszamy do naszych oddziałów !

Udzielimy pomocy prawnej w oddziałach Kancelarii Prawnej Prawnicy Bracia tj. w Olkuszu, Miechowie,  Dąbrowie Górniczej.


[1] Zob. M. Pazdan (w:) K. Pietrzykowski (red.) Kodeks cywilny Komentarz, t. II, Warszawa 2004, a także S. Wójcik, E. Zoll (w:)  B. Kordasiewicz (red.) System Prawa Prywatnego, t. 10, Prawo spadkowe, Warszawa 2009, s. 301

[2] OSNCP 1992, nr 9, poz. 147, z glosą M. Niedośpiała, Palestra 1994, nr 5-6, s. 167

[3] Stanowisko to popiera M. Pazdan (w:) K. Pietrzykowski (red.) Kodeks Cywilny Komentarz, t. II, s. 806

[4] Postanowienie SN z dnia 11 grudnia 2007 r., II CSK 357/097 (niepubl.)

[5] Zob. Uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 1995 r., III CZP 56/95, OSNC 1995, nr 9, poz. 127, Rejent 1995, nr 12, s. 80

[6] E. Skowrońska –Bocian, J. Wierciński (w:) J. Gudowski (red.) Kodek cywilny. Komentarz. Tom. VI, Warszawa 2017, s. 160