Postępowanie o wyłączenie z masy upadłości

W niniejszym wpisie ciąg dalszy zagadnień dotyczących prawa upadłościowego.
Wyłączenie składników majątkowych
Wyłączenie składników majątkowych, które nie są własnością upadłego (nie należą do majątku upadłego) jest szczególnym przypadkiem wyłączenia z masy upadłości. Zgodnie z art. 70 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe[1] składniki te, podlegają wyłączeniu w specyficznej procedurze, która różni się nieco stosunkowo od tego czy upadłość prowadzona jest na podstawie przepisów dotyczących postępowania konsumenckiego uproszczonego, czy tez postępowania zawiadywanego według przepisów ogólnych[2].
Regulacja ta natomiast nie obejmuje rzeczy, wierzytelności oraz innych prawa majątkowych przeniesionych przez upadłego na wierzyciela w celu zabezpieczenia wierzytelności, do których wykorzystuje się odpowiednie przepisy ustawy dotyczące zastawu i wierzytelności zabezpieczonych zastawem (zob. art. 70¹ pr. upadł.).
Zbycie składnika majątku podlegającego wyłączeniu z masy upadłości
W sytuacji gdyby upadły zbył składnik majątku podlegający wyłączeniu z masy upadłości, wyłączeniu podlega otrzymane w zamian świadczenie[3], natomiast zasadniczo będzie to możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy świadczenie to jest wyodrębnione w masie upadłości.
W przypadku sprzedaży danego składnika masy (najczęstszy tego typu przypadek), trudno jest ustalić, iż określona kwota pochodzi ze sprzedaży tego składnika. Możliwe byłoby to tylko wtedy, gdyby uzyskane w zamian środki były zgromadzone na odrębnym rachunku bankowym[4], co jednak w upadłościach konsumenckich w praktyce nie występuje.
W piśmiennictwie prezentowany jest radykalny pogląd, że w żadnym razie nie można domagać się zapłaty sumy pieniężnej odpowiadającej wartości świadczenia wzajemnego[5].
Zbycie składnika majątku przed ogłoszeniem upadłości
W sytuacji gdy upadły zbył składnik majątku przed ogłoszeniem upadłości, a środki wpłynęły do masy upadłości już po ogłoszeniu upadłości, to należy je zawsze jako wyodrębnione[6].
Istotą omawianego przepisu jest nie techniczne wyodrębnienie na osobnym rachunku bankowym, lecz co jest bardziej racjonalne – takie wyodrębnienie, które pozwala na jednoznacznie określić, iż dane środki odnoszą się do transakcji obejmującej konkretny składnik majątkowy.
W każdym przypadku jako wyodrębnione należałoby uznać więc środki, które wpłynęły na rachunek bankowy upadłego z tytułu zbycia i są one w ten sposób łatwo rozpoznawalne (czy to poprzez wskazanie w tytule przelewu konkretnej czynności prawnej, w wyniku której to nastąpiło, danego składnika majątku, czy również nazwy bądź nazwiska osoby, która taki składnik od upadłego nabyła).
Zaznaczyć należy, iż dla stosowania art. 71 ust. 1 prawa upadłościowego nie ma znaczenia, czy upadły zbył dany składnik, który podlega wyłączeniu z masy upadłości, przed – czy po ogłoszeniu upadłości (bowiem składnik ten, jako nienależący do majątku upadłego, nie podpada pod zakres regulacji art. 77 prawa upadłościowego, który statuuje nieważność czynności prawnych upadłego w stosunku do mienia wchodzącego do masy upadłości[7].
Inną sytuację reguluje art. 71 prawa upadłościowego. Mianowicie w sytuacji zbycia przez syndyka mienia, które podlegało wyłączeniu, osoba, do której prawo to należało, może żądać wydania świadczenia wzajemnego uzyskanego w zamian za to mienie.
Natomiast w przypadku zbycia mienia, jeżeli świadczenie wzajemne nie zostało spełnione przed zgłoszeniem żądania wydania mienia, osobie do której ono należało, przysługuje prawo do tegoż świadczenia[8].
Pomoc prawna Dąbrowa Górnicza – Prawnicy, Adwokat
Autorzy : Grzegorz Majewski, Paweł Majewski
Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia prowadzi sprawy o upadłość konsumencką. Zachęcamy do kontaktu w celu otrzymania porady prawnej. Przyjmujemy Klientów w naszych kancelariach w Dąbrowie Górniczej, Miechowie, Olkuszu, Perespa-Kolonia, a także oferujemy pomoc prawną online!
Zapraszamy do naszych oddziałów !
[1] Dz. U. 2020, poz. 1228
[2] A. Machowska, Upadłość konsumencka, Warszawa 2020, s. 123
[3] Art. 71 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe
[4] Zob. P. Zimmerman, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2015, s. 164
[5] S. Gurgul, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2016, s. 181
[6] Ibidem. Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. .., Warszawa 2016, s. 181
[7] Ibidem. Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. .., Warszawa 2016, s. 181
[8] Art. 71 ust. 3 Ustawy Prawo upadłościowe