Testamenty zwykłe cz. I

W niniejszym wpisie przedstawimy informacje dotyczące testamentów zwykłych.

Testament holograficzny

Zgodnie z art. Art.  949.  K. C. [Testament holograficzny]

§  1.  Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.

§  2.  Jednakże brak daty nie pociąga za sobą nieważności testamentu własnoręcznego, jeżeli nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, co do treści testamentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów.

Testamenty zwykłe – uwagi ogólne

Do dyspozycji testatora kodeks cywilny przedstawił formy testamentowe, a więc : zwykłe (art. 949 – 951 k.c.) oraz szczególne ( art. 925 – 955 k.c.).

Formy szczególne wchodzą w rachubę wyłącznie w okolicznościach określonych w ustawie, a moc prawna testamentu tak sporządzonego podlega ograniczeniu terminem (art. 955 k.c.).

Jeśli chodzi o formy zwykłych testamentów to należy wymienić :

– holograficzny (art. 949 k.c.),

– notarialny (art. 950 k.c.),

– allograficzny (art.. 951 k.c.)

Natomiast do form szczególnych należą :

– ustna (art. 952 k.c.),

– podróżna (art. 953 k.c.),

– wojskowa (art. 954 k.c.)

Katalog form testamentu

Katalog form testamentu ma charakter zamknięty, w szczególności nie przewidziano formy testamentu elektronicznego, znanej niektórym zagranicznym systemom prawnym[1] jak też formy testamentu międzynarodowego (Rzeczpospolita Polska nie jest stroną konwencji UNIDROIT wprowadzającej jednolite prawo o formie testamentu międzynarodowego, sygnowanej w Waszyngtonie w dniu 26.10.1973 r[2].

Wymagania własnoręczności

Forma testamentu holograficznego, a więc własnoręcznego nie jest stosunkowo skomplikowana, więc jej dochowanie nie sprawia zazwyczaj większych kłopotów. Wymagania formalne, które są nieliczne umożliwiają testatorowi sporządzenia testamentu w okolicznościach prywatnych i utrzymanie go w tajemnicy.

Aby sporządzić testament holograficzny testator powinien napisać testament w całości pismem ręcznym, podpisać go oraz opatrzyć datą (art. 949§ 1 k.c.)[3].

Z punktu widzenia przepisów proceduralnych testament własnoręczny jest dokumentem prywatnym (art. 245 k.p.c.). Tegoż charakteru nie traci na skutek uczynienia na nim wzmianki o jego otwarciu i ogłoszeniu (art. 651 k.p.c.)[4].

Kolejność czynności testatora

Ustawa Kodeks Cywilny nie wskazuje kolejności, które powinny być podjęte przez testatora w celu sporządzenia testamentu własnoręcznego. Treść artykułu 949 § 1 k.c. sugeruje naturalnie przyjmowaną kolejność zdarzeń, w ramach której testator na samym początku spisuje testament, po czym opatruje go podpisem i datą.  Natomiast odstępstwo od podanej kolejności nie jednak zabronione, np. gdyby czynności te miały miejsce w ciągu jednego zdarzenia polegającego na sporządzeniu testamentu lub gdyby testator rozpoczął od postawienia daty[5].

Autorzy : Grzegorz Majewski, Paweł Majewski

Adwokat, Prawnik – Kancelaria Prawna Tomaszów Lubelski

Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia, Adwokat, Prawnik, Radca Prawny  prowadzi sprawy o otwarcie i ogłoszenie testamentu. Prowadzimy sprawy spadkowe oraz wiele innych. Zapraszamy Klientów z Tomaszowa Lubelskiego, Werbkowic, Hrubieszowa, Komarowa, Tyszowiec, Łaszczowa.

Zapraszamy do naszych oddziałów !

Udzielimy pomocy prawnej w oddziałach Kancelarii Prawnej Prawnicy Bracia tj. w Olkuszu, Miechowie, Dąbrowie Górniczej.


[1] Zob. M. Załucki, Współczesne tendencje rozwoju dziedziczenia testamentowego – czyli nie tylko o potrzebie wprowadzenia wideotestamentu do nowego Kodeksu cywilnego, RNP  2012/2, s. 44-50; tenże, Videotestament. Prawo spadkowe wobec nowych technologii, Warszawa 2018, s. 233 i n

[2] Zob. K. Osajda, Testament międzynarodowy i jego forma KPP 2007/4, s. 1087

[3] B. Kucia, (w:) M. Habdas, M. Fras (red.), Kodeks cywilny Komentarz Tom VI Spadki, Warszawa 2019, s. 285

[4] Postanowienie SN z 12.03.2004 r., II CK 65/03, LEX nr 602408

[5] Ibidem, Kodeks cywilny Komentarz Tom VI Spadki, Warszawa 2019, s. 285