Testamenty zwykłe cz. II
W niniejszym wpisie przedstawimy informacje dotyczące testamentów zwykłych.
Pismo – Testamenty Zwykłe
Wymóg odręcznego napisania testamentu, ogranicza jednak dostępność formy testamentu zwykłego do osób umiejących i mogących pisać. Poprzez przesłankę zamiaru testowania (animus testandi) należy przyjąć, iż testator powinien również umieć i mieć możność czytania, co wyłącza sporządzenie testamentu w tej przedmiotowej formie przez osoby niewidome[1]. Natomiast nie spełnia wymogu jedynie odwzorowanie tekstu przez osoby, które nie potrafią czytać ani pisać[2]. Trafnie dopuszczono w literaturze sporządzenie tegoż testamentu przez testatora, który umie i może pisać, lale utracił możliwość czytania na skutek choroby lub późnego wieku[3].
Tegoż rodzaju możliwość ma wyjątkowy charakter oraz powinna jej towarzyszyć ostrożna ocena zamiaru testowania i własnoręcznego charakteru pisma testatora.
Możliwość w postaci umiejętności czytania i pisania ocenia się według chwili sporządzenie testamentu, późniejsza ich utrata nie wpływa na ważność uprzednio sporządzonego testamentu holograficznego[4].
Obowiązek napisania testamentu pismem ręcznym
Artykuł 949§ 1 k.c. stanowi o obowiązku napisania testamentu pismem ręcznym, jednak wymóg ten jest spełniony również gdy testament napisano przy pomocy stopy, ust czy protezy, którymi posługuje się testator[5]. Przedmiotowa forma testamentu (omawiana) jest dostępna dla osób głuchych, ale umiejących i mogących pisać oraz czytać.
Obowiązek własnoręcznego napisania testamentu holograficznego wyklucza natomiast możliwość spisania testamentu przez osobę trzecią.
Indywidualne cechy testatora
Wyłączone jest posługiwanie się urządzeniami utrwalającymi pismo w sposób mechaniczny (np. drukarką komputerową, maszyną do pisania) podczas spisywania testamentu.
Pismo powinno nosić znamiona (wykazywać) indywidualne cechy testatora, umożliwiające identyfikację autora. Spisanie woli spadkodawcy przez inna osobę („obcą ręką”) oraz posłużenie się jakimś urządzeniem uniemożliwia osiągnięcie tego celu[6].
Nie czyni więc zadość wymaganiom formalnym dokument zatytułowany „testament”, obejmujący spisanie na maszynie oświadczenia o ofiarowaniu na wypadek śmierci określonego majątku, z zamieszczonym poniżej potwierdzeniem własnoręczności podpisu ofiarodawcy[7].
Cechy indywidualne pisma
Co ciekawe cechy indywidualne pisma nie są przywiązane wyłącznie do pisania ręką. Jeżeli spadkodawca jest kaleką (np. nie ma ręki lub rąk), a umie pisać, posługując się protezą, a nawet nogą, to tak sporządzone pismo odpowiada zawartemu w ustawie wymaganiu spisania woli przez testatora pismem ręcznym[8].
Autorzy : Grzegorz Majewski, Paweł Majewski
Prawnicy Bracia – Adwokat, Prawnik, Radca Prawny Olkusz
Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia, Adwokat, Prawnik, Radca Prawny prowadzi sprawy o otwarcie i ogłoszenie testamentu. Prowadzimy sprawy spadkowe oraz wiele innych. Zapraszamy serdecznie Klientów z Olkusza i pobliskich okolic!
Jeśli mają Państwo jakiekolwiek wątpliwość co do właściwej formy testamentu to pomożemy.
Zapraszamy do naszych oddziałów !
Udzielimy pomocy prawnej w oddziałach Kancelarii Prawnej Prawnicy Bracia tj. w Olkuszu, Miechowie, Dąbrowie Górniczej.
[1] M. Pazdan (w:) K. Pietrzykowski (red.) Kodeks cywilny Komentarz, Tom II, Warszawa 2015, s. 1037
[2] Zob. E. Skowrońska – Bocian, Testament w prawie polskim, Warszawa 2004, s. 66
[3] J. Turłukowski, Sporządzenie testamentu w praktyce, Warszawa 2009, s. 15-16
[4] B. Kucia, (w:) M. Habdas, M. Fras (red.), Kodeks cywilny Komentarz Tom VI Spadki, Warszawa 2019, s. 285 – 286
[5] Ibidem, M. Pazdan (w:) K. Pietrzykowski (red.) Kodeks cywilny Komentarz…, s. 1037
[6] E. Skowrońska – Bocian, J. Wierciński (w:) J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny Komentarz Spadki, Warszawa 2020, s. 156
[7] Zob. Postanowienie SN z dnia 2 kwietnia 1998r., I CKU 16/98, LEX nr 519359
[8] Ibidem, E. Skowrońska – Bocian, J. Wierciński (w:) J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny Komentarz Spadki, s. 156