Zatarcie skazania na karę, której wykonanie warunkowo zawieszono, cz. II.

Prawnicy Bracia dla klientów indywidualnych

W niniejszym wpisie przedstawiamy zatarcie skazania kary, której wykonanie warunkowo zawieszono, cz. II.

Zatarcie skazania na karę, której wykonanie warunkowo zawieszono.

Należy odnieść się do przypadku gdy dana osoba została skazana na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz nie spełniła jedynie orzeczonego w stosunku do niej na okres próby środka kompensacyjnego, skazanie może ulec zatarciu niekiedy nawet po 10 latach od dnia uprawomocnienia się wyroku skazującego, na podstawie którego orzeczono obowiązek naprawienia szkody, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego (tj. w przypadku gdy nie zarządzono wykonania kary orzeczonej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania)[1].

Termin przedawnienia środka kompensacyjnego

Termin przedawnienia środka kompensacyjnego zgodnie z art. 103 par. 2 k. k. wynosi 10 lat.

            Wspomnieć należy, że niewykonanie przepadku stwarza przeszkodę do zatarcia skazania. Jeśli sąd na podstawie art. 46 §2 k. k., orzekł nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego zamiast obowiązku naprawienia szkody, to niewykonanie tego środka kompensacyjnego również stoi na przeszkodzie zatarciu skazaniu (zob. Postanowienie SN z 4 grudnia 2013 r., II KK 237/13, Lex 237/13, Lex r 1400585, które zostało orzeczone na gruncie innego stanu prawnego[2].

            Art. 76 par. 2 k. k. nie przewidywał możliwości zatarcia skazania z wykonaniem środka zabezpieczającego. W sytuacji gdy nastąpiło orzeczenie wobec sprawcy czynu zabronionego skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, środka zabezpieczającego, upływ 6 miesięcy od zakończenia okresu próby, na jaki warunkowo zawieszono wykonanie kary pozbawienia wolności, skutkował tym, że skazanie ulegnie zatarciu z mocy prawa bez względu na to, czy którykolwiek ze środków opisanych w paragrafie 1 lub 2 art. 93a k. k. zostanie w całości wykonany. Więc gdy nastąpiło zatarcie skazania na podstawie art. 76 § 1 k. k., nie było podstaw do dalszego wykonywania wobec sprawcy orzeczonego w stosunku do niego środka zabezpieczającego. Zdanie drugie w §2 zostało dodane na podstawie ustawy z 11 marca 2016 r., według którego zatarcie skazania nie może nastąpić przed wykonaniem środka zabezpieczającego[3].

Zastrzeżenie dotyczące grzywny

            Zastrzeżenie dotyczące grzywny – lege non distinguente- dotyczy grzywny wymierzonej na podstawie art. 71 §1 i art. 33§2 k.k., orzeczonej w sprawach, w których warunkowo zawieszono wykonanie kary pozbawienia wolności. Niezależnie od podstawy, na jakiej została wymierzona kara grzywny, powinna być wykonana w okresie próby[4].

Wyjątek od zasady ogólnej

Jeśli chodzi o wyjątek od zasady ogólnej to jeżeli na podstawie art. 33 §2 lub art. 71 § 1 K. K. obok warunkowego zawieszenia orzeczono grzywnę, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed ich wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem. Art. 76 §2 K. K. stanowi wyjątek od zasady wyrażonej w art. 76 §1 K. K., a więc zatarcie skazania może w takich wypadkach nastąpić po upływie 6 miesięcznego terminu od zakończenia okresu próby.  Zatarcie skazania następuje z mocy prawa po wykonaniu, darowaniu lub przedawnieniu grzywny lub środka karnego albo przedawnieniu ich wykonania.

Dodać należy, iż nowela z 20.02.2015 r. zniosła wyjątek, który zastrzegał, że zasada przyjęta w art. 107§6 nie dotyczy obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Ostatnią zmianę wprowadziła nowela z 11.03.2016 r, i dodano również § 2 art. 76, że zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego[5].

Zasady co do zatarcia skazania na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem

Reasumując zatarciem skazania na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania rządzą zasady:

– w przypadku pomyślnego (z formalnego punktu widzenia) zakończenia okresu próby, a więc jeżeli w terminie określonym w art. 75 §4 nie nastąpi zarządzenie wykonania kary, skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby (art. 76§ 1 zd. 1).

– w razie (o czym była mowa powyżej) zamiany kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na karę ograniczenia wolności na podstawie art. 75§1a K. K., zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary „zamiennej” albo od przedawnienia jej wykonania (art. 76 § 1a w zw. z art. 107 §4) a w razie zamiany kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na grzywnę na podstawie art. 75a§1a, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary” zamiennej” albo od przedawnienia jej wykonania (art. 76 §1a w zw. z art. 107§4a)

– w razie zarządzenia wykonania kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania, jednocześnie sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeśli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat (art. 107 §1 i 2 K. K.) – jeśli nie stoi temu na przeszkodzie ograniczenie przewidziane w art. 108 (art. 76 §1 K. K.) lub należycie w art. 76 §2 K. K. (w stosunku do pierwszych dwóch wymienionych od pauzy wyżej wypadków) albo art. 107 §6 K. K. (w stosunku do ostatniej)[6].

Pomoc Prawna – Adwokat, Prawnik Olkusz

 Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia, Adwokat, Radca Prawny, prawnik prowadzi sprawy o warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności.

W kwestiach związanych z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia zaprasza do Oddziałów w Miechowie, Dąbrowie Górniczej, w Olkuszu.


[1] M. Filar (red.) Kodeks karny Komentarz, Warszawa 2016 s. 586

[2] Ibidem. Kodeks Karny Komentarz, Warszawa 2016, s. 586

[3] Ibidem, Kodeks Karny Komentarz…, s. 586-587

[4] Ibidem, Kodeks Karny Komentarz…, s. 587

[5]  R. A. Stefański (red.), Kodeks Karny Komentarz, Warszawa 2017, s. 562

[6] Ibidem, Kodeks Karny Komentarz, Warszawa 2017, s. 562