Dozór, sprawowanie dozoru, obowiązki skazanego oddanego pod dozór.

prawo pracy dla przedsiębiorców

W niniejszym wpisie przedstawiamy instytucję dozoru, obowiązki skazanego oddanego pod dozór, a także skutki prawne uchylenia się od dozoru.

W stanie prawnym przed nowelizacją z dnia 20 lutego 2015 r. granice czasowe trwania dozoru  były immanentnie powiązane z okresem  próby. Mając to na uwadze, możemy przyjąć, że górna granica dozoru w wypadku zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wynosi 5 lat. Warto także wspomnieć, że ustawodawca określając czas trwania próby podaje minimalny jej okres. W wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności co najmniej dwa lata (art.70§1 k. k.), natomiast w sytuacji gdy warunkowe zawieszenie tej kary dotyczy młodocianego albo multirecydywisty, wówczas okres próby nie mógł być krótszy niż 3 lata (art. 70§2 k. k.).Wymienione dolne progi nie wyznaczają okresu wykonywania dozoru (odnosi się to do obecnego stanu prawnego). Z pewnością jednak są dla sądu wskazówką w określaniu jego ram czasowych. Powinny one być także uwzględniane przez podmioty uprawnione do występowania z wnioskami co do uchylenia lub nałożenia dozoru. Tymi podmiotami są z urzędu sąd, prokurator, skazany i jego obrońca oraz zawodowy kurator sądowy[1].

Sprawowanie dozoru powierza się sądowemu kuratorowi tego sądu rejonowego, w którego okręgu środek ten jest lub ma być wykonywany

Obecny kodeks karny wykonawczy stanowi, że sprawowanie dozoru powierza się sądowemu kuratorowi tego sądu rejonowego, w którego okręgu środek ten jest lub ma być wykonywany (art. 170§1 k.k.w.). Sprawowanie dozoru może być powierzone także stowarzyszeniu,  organizacji lub instytucji do których działalności należy troska o wychowanie, pomoc skazanym, zapobieganie demoralizacji albo osobie godnej zaufania. Powierzenie dozoru następuje na ich wniosek lub za ich zgodą (art. 170§2 k.k.w.). Zatem od sądu będzie w zasadzie zależało, czy dozór będzie w konkretnym przypadku wykonywany przez społecznego kuratora zawodowego lub sądowego, czy też przedstawiciela odpowiednich stowarzyszeń, organizacji lub osoby godnej zaufania[2].

Szczególne znaczenie w związku z wykonywaniem dozorów jako organ prawa karnego wykonawczego ma sądowy kurator zawodowy. Zawodowy kurator bowiem organizuje i prowadzi działania, mające na celu pomoc skazanemu w społecznej readaptacji, oraz kieruje pracą sądowych kuratorów społecznych oraz osób godnych zaufania wykonujących dozór (art. 173§1 k.k.w.).

Zakres działalności zawodowego kuratora związanych z dozorem

 Do zakresu działalności zawodowego kuratora związanych z dozorem (art. 173§2 k.k.w.) należy także:

– sprawowanie dozorów w stosunku do skazanego lub sprawcy;
– kontrolowanie w okresie próby wykonania przez skazanego lub sprawcę nałożonych na niego obowiązków;
– składanie wniosków o zmianę okresu próby w sprawach dotyczących wykonywania postanowienia o warunkowym zwolnieniu;
– składanie wniosków o podjęcie postępowania warunkowo umorzonego;
– składanie wniosków o ustanowienie, rozszerzenie lub zmianę obowiązków w okresie próby, o zwolnienie od wykonania tych obowiązków albo o oddanie pod dozór lub zwolnienie od dozoru;
– składanie wniosków o zarządzenie wykonania kary, której wykonanie warunkowo zawieszono, oraz o wykonanie kary zastępczej 
– składanie wniosków o zawieszenie, podjęcie oraz o umorzenie postępowania wykonawczego;
– udział w posiedzeniach sądu, w wypadkach wskazanych w ustawie – Kodeks Karny Wykonawczy[3];

Obowiązki skazanego oddanego pod dozór i skutki prawne uchylania się od dozoru

Ważnymi zagadnieniami, które wymagają omówienia są obowiązki skazanego oddanego pod dozór i skutki prawne uchylania się od dozoru.

Podstawowym obowiązkiem skazanego oddanego pod dozór jest przestrzeganie przez niego porządku prawnego, a zwłaszcza niedopuszczenie się przestępstwa. Skazany na którego nałożono obowiązki, oraz oddany pod dozór, obowiązany jest przestrzegać obowiązków, ustanowionych przez sąd na okres próby lub związanych z dozorem.  (art. 169§1 k.k.w.)

Obowiązki skazanego związane z dozorem

Do obowiązków skazanego związanych z omawianą instytucją należą:

1. Zgłoszenie się do kuratora sądowego tego sądu rejonowego, w którego okręgu dozór ma być wykonywany (art.169§2 k.k.w.) najpóźniej w ciągu 7 dni od powzięcia wiadomości o oddaniu pod dozór,

2. stawienie się na wezwanie sądu lub kuratora sądowego i udzielanie wyjaśnień co do przebiegu dozoru i wykonywania nałożonych na niego obowiązków (art. 169§3 k.k.w.);

3. umożliwienie kuratorowi wejście do mieszkania oraz informowanie go o zmianie miejsca zatrudnienia oraz bez zgody sądu nie zmienianie miejsca stałego pobytu.

Uchylenie się od dozoru i obowiązków z nim związanych może pociągnąć, a czasami pociąga dla skazanego poważne konsekwencje

Uchylenie się od dozoru i obowiązków z nim związanych może pociągnąć, a czasami pociąga dla skazanego poważne konsekwencje prawne czyli:

  1. Uchylanie się od dozoru skazanego, wobec którego był on orzeczony w związku z warunkowym umorzeniem postępowania karnego, może spowodować jego podjęcie (art.  68§2k.k.);
  2. Uchylanie się przez skazanego od dozoru, wobec którego był on orzeczony w związku ze skazaniem na karę ograniczenia wolności, może być uznane za uchylanie się od odbywania tej kary, co powoduje obligatoryjne orzeczenie kary zastępczej (art. 65§1 k.k.w.);
  3. Uchylanie się przez skazanego od dozoru, wobec którego był on orzeczony w związku z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności, może spowodować zarządzenie jej wykonania (art. 75§2k.k.);
  4. Uchylanie się przez skazanego od dozoru, wobec którego był on orzeczony w związku z uwolnieniem z reszty kary pozbawienia wolności, może spowodować odwołanie tego zwolnienia (art. 160§3k.k.w.).

Adwokat, Prawnik Dąbrowa Górnicza

Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia, Adwokat, Radca Prawny, prawnik prowadzi sprawy o warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności.

W kwestiach związanych z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia zaprasza do Oddziałów w Miechowie, Dąbrowie Górniczej, w Olkuszu.

Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia SosnowiecAdwokat Sosnowiec, Radca Prawny Sosnowiec, Prawnik Sosnowiec prowadzi sprawy karne, sprawy o wykroczenia. Prowadzimy sprawy o alimenty, o podział majątku wspólnego, o rozwód. Kancelaria Prawna Prawnicy Bracia oferuje kompleksową pomoc prawną z zakresu prawa zamówień publicznych.


[1] L. Bogunia, Dozór jako istotny element probacji.(w:) Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego. L. Bogunia (red). T . IV,  Wrocław 1999.s.237-239.

[2] Ibid. s. 239.

[3]Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U.2017.0.665)

Kancelaria Prawna – Najnowsze wpisy blogowe